Etos to nie wygrana. Etos to zwyczaj, nawyk, pewna stała skłonność prowadząca do takiego życia, by ostatecznie wygrać. Kończy się dzień, w którym „wszyscy” świętują. To „wszyscy” jest o tyle wymowne, gdyż z jednej strony nie pozbawia nikogo prawa do radości i dumy, z drugiej zaś pokazuje, że owi „wszyscy” to często ci, którzy potrafią świętować „wszystko” i „wszędzie”.
A przecież chodziło o etos.
Solidarność jest bardzo pojemnym terminem. I ma swoją magię wtedy, gdy potrzeba jedności, wspólnego frontu. Można w imię jedności zatrzeć drobne różnice. Tak też było wtedy. Do tego etosu mogli przyłączyć się bohaterowie każdego kalibru, czasowo myślący podobnie, cieszący się odzyskaną wolnością.
A dzisiaj? Czy przegrał etos Solidarności?
Nie. Przegrali niektórzy, dla których etos to nie droga do zwycięstwa, ale prosta konsumpcja jego owoców. A przecież kiedyś chodziło o coś więcej, o heroizm. Wtedy wierzyłem, zresztą nie tylko ja, że życie warte jest tyle, ile można z niego poświęcić.
Dzisiaj też myślę już inaczej. Stałem się bardziej wygodny. Dzisiaj przed podobnym zrywem pewnie przeprowadzono by symulację, policzono szanse, ogłoszono wstępne sondaże. Wtedy wygrała wolność, bo wierzyliśmy bardziej w heroizm. Oczywiście zacierał on trochę różnice i może było łatwiej.
Dzisiaj nie czas na tamtą jedność, bo i wróg wysubtelniał. Ale ważne jest chyba uświadomienie sobie na nowo, że tamten zryw wolności był zrywem a nie wyścigiem. Zakładano bardziej straty niż zyski. I właśnie dlatego jest chwalebny.
Jeśli więc dzisiaj ktoś chce z tamtej pięknej wolności uczynić kartę przetargową w takiej czy innej kampanii, to powiedzmy wspólnie: NIE. Tylko, że tym razem to nie „oni” zafałszują wybory, lecz my swoją biernością możemy zafałszować rzeczywistość.
Za co tym razem oddajemy naszą wolność? W imię czego niszczymy narodowe święto? A może jednak okażemy się mądrzejsi od tych, co wiedzą „dla nas” i zrobimy sobie ciszę wyborczą już od dziś.
Ciszę na myślenie… i świętowanie.
