Dobre pytanie? Sugeruje ono jednak określoną formę odpowiedzi. Skąd? To zależy co odczuwa głód: ciało czy duch? Kiedy cały człowiek jest głodny, nie nasyci się wyłącznie chlebem. To dlatego mówiono w zakonach o pracy i modlitwie, o dwóch ważnych miejscach zdobywania chleba. Dzisiaj często się je przeciwstawia, przekonując człowieka, że najważniejsza jest troska o chleb codzienny (praca). Daje to sygnał – nie traktuj mnie jak człowieka!
Homo faber?
Bierze się to chyba z pomieszania ról: Kościoła i świata. Kościół coraz częściej sprowadza się do akcji charytatywnych, a świat do określania istoty religii. Nie jest to jednak właściwa rola – ani dla Kościoła, ani dla świata. Mamy na to nawet konkretne przykłady. Kiedy polityk nie ma pomysłu na uzdrowienie sytuacji gospodarczej, zaczyna zajmować się Bogiem i religią. Kiedy Kościół nie umie przyciągnąć człowieka duchowością, zaczyna specjalizować się w festynach. Nie chodzi oczywiście o kształtowanie niewierzących polityków, czy księży oderwanych od życia (kosmos [ład] niekoniecznie musi pochodzić od słowa „kosmita”). Mam raczej na myśli zachowanie właściwych proporcji – mówiąc językiem świeckim – zachowanie „działalności statutowej” każdej ze sfer.
Skąd kupimy chleba dla tak wielu, dla każdego człowieka? Ewangelia odpowiada: z resztek. By jednak z resztek wykarmić człowieka, potrzeba relacji do Boga. Może za mało doceniamy tę „resztę” czasu jaka nam zostaje, „resztę” życia. Bagatelizujemy „resztę”, czyniąc z niej czas zmarnowany. Tą resztą w ewangelicznym opisie wykarmiono tysiące. Tą resztą czasu i serca mogę pomóc drugiemu człowiekowi odnaleźć sens życia. Odnoszę wrażenie, że brakuje nam potrzeby wykorzystania „reszty”, na której buduje się rzeczy wielkie. Człowieka nie nakarmi się wyłącznie chlebem. Chleb to coś więcej niż fast food – współczesny symbol zabijania głodu, zapychania nienasycenia. Zapchanie żołądka głodu przecież nie zaspokoi. Głód – nawet ten cielesny – zaspokaja się w mózgu. To dlatego, kto lubi szybkie jedzenie jest ciągle albo wygłodniały, albo przejedzony. Pomiędzy takimi biegunami próbuje się też rozegrać życie, którego sens nie ma szansy na dotarcie do mózgu i serca.
Skąd weźmiemy chleba? Z pracy od poniedziałku do piątku, a także z codziennej modlitwy i duchowo przeżytej niedzieli. Inaczej pozostaje współczesna „teologia życia wewnętrznego”, autorstwa wybitnych amerykańskich teologów: Dicka i Maca McDonaldów.
